wydarzenia lokalnie

PRACA dla studentów

studia krótkiego cyklu

Hi-Tech

Dzień Bezpiecznego Internetu

Strona www: www.swps.pl/

Poziom korzystania z Internetu przez dzieci stale wzrasta. Jakie zagrożenia czyhają w Internecie? Czy sytuacja rodzinna zwiększa prawdopodobieństwo bycia ofiarą? Czy chłopcy narażeni są na podobne niebezpieczeństwo co dziewczynki? Czy rodzice mają wpływ na zachowania swoich dzieci w Internecie. Zakończył się I etap programu EU Kids Online.

- 75% dzieci w Europie korzysta z Internetu. Podczas gdy niektórzy z zadowoleniem obserwują rosnące kompetencje młodych internautów, inni z niepokojem wskazują na nowe formy zagrożeń, na które wystawieni są młodzi użytkownicy Internetu. Polityka, której celem jest równoważenie zasad maksymalizowania potencjalnych korzyści i minimalizowania zagrożeń, wymaga podejścia opartego na wykorzystaniu potwierdzonych empirycznie wyników badań.

- Inicjatywa EU Kids Online (2006-9), finansowana przez Program „Safer Internet plus” Komisji Europejskiej, została podjęta w celu opisania, porównania i uogólnienia wniosków z wcześniej i aktualnie prowadzonych w Europie badań nad dziećmi i technologiami on-line. Projekt zrealizowała grupa badaczy powiązanych w sieć tematyczną.

- Aby uwzględnić różnice między krajami i zwiększyć zakres kompetencji badawczych, powołano zespoły badawcze z 21 krajów europejskich: Austrii, Belgii, Bułgarii, Cypru, Czech, Danii, Estonii, Francji, Grecji, Hiszpanii, Holandii, Islandii, Irlandii, Niemiec, Norwegii, Polski, Portugalii, Słowenii, Szwecji, Wielkiej Brytanii i Włoch.

- Przyjęto analityczne podejście badawcze, uwzględniające dwa poziomy analizy zgromadzonego materiału: indywidualny (skoncentrowany na dziecku) i makrospołeczny (uwzględniający kraje jako jednostki analizy). Cel badawczy zrealizowano poprzez sformułowanie pytań i przetestowanie hipotez badawczych waŜnych dla kształtowania polityki społecznej dotyczącej Internetu. Porównania na poziomie indywidualnym i makrospołecznym zostały umieszczone w kontekście szerzej rozumianych struktur obejmujących różne aspekty życia dziecka.

Cele projektu:

- Opisanie i ocena wyników dotychczas przeprowadzonych badań nad korzystaniem z Internetu przez dzieci oraz wskazanie luk w bazie istniejących danych.

- Ustalenie, w jakich kontekstach podejmowane są programy badań nad korzystaniem z Internetu przez dzieci oraz wskazanie wzorców najlepszych praktyk badawczych.

- Porównanie wyników uzyskanych w róŜnych krajach europejskich - z uwzględnieniem podobieństw i różnic w szerszym kontekście badawczym.

- Opracowanie - w oparciu o potwierdzone dane - zaleceń dla polityki społecznej w zakresie działań promujących bezpieczne korzystanie z Internetu.

Problematyka podejmowanych badań, a także podejmowane w poszczególnych krajach działania w zakresie wspierania rozpowszechnienia i korzystania z Internetu, akcje promujące wykorzystanie Internetu w szkołach oraz sposoby reagowania na pojawiające się w społeczeństwie niepokoje, pozostają pod wpływem czynników natury społecznej i politycznej. W niektórych krajach, szczególnie tych, które uzyskały dostęp do Internetu stosunkowo niedawno, Komisja Europejska ustaliła zakres programu badawczego dotyczącego dzieci i Internetu. Rządowe badania tego rodzaju realizowane są wolniej.

W Europie liczba uniwersytetów w danym kraju - skorelowana z wielkością populacji - stanowi istotny, choć niezbyt silny prognostyk liczby badań nad korzystaniem z Internetu przez dzieci. Szersze badania są prowadzone w tych krajach, które wcześniej uzyskały szeroki dostęp do Internetu.

Nie ma bezpośredniej i systematycznej zależności między źródłem finansowania a liczbą i rodzajem badań prowadzonych na terenie Europy. Tym niemniej niska liczba badań w niektórych krajach odzwierciedla zależność podejmowania badań od funduszy publicznych. W większości krajów badania finansują głównie rządy i branża internetowa. Około połowy funduszy jest przeznaczana na badania, które dotyczą kwestii zagrożeń. Organizacje charytatywne i pozarządowe, organy regulacyjne, ośrodki badawcze i Komisja Europejska finansują znacznie mniej badań, chociaż także w tym przypadku jest bardzo prawdopodobne, Ŝe problematyka podejmowanych badań dotyczy zagrożeń.

W krajach, w których więcej dzieci korzysta z Internetu, kluczową rolę w ukierunkowaniu programu badawczego na kwestie bezpieczeństwa i świadomości dzieci przy korzystaniu z Internetu odgrywa to, ile uwagi poświęcają temu zagadnieniu media. Większość doniesień prasowych dotyczących dzieci i Internetu skupia się na zagrożeniach, a nie na możliwościach i korzyściach, jakie korzystanie z Internetu może przynieść.

Najważniejsze wyniki badań

- Poziom korzystania z Internetu przez dzieci stale wzrasta. Co najmniej tyle samo rodziców również korzysta z Internetu. Wydaje się, że w większości krajów różnice między płciami pod względem aktywności w sieci zanikają, natomiast różnice wynikające z czynników socjoekonomicznych utrzymują się.

- Ranking zagrożeń napotykanych w sieci wygląda podobnie w krajach europejskich.

Najpowszechniejszym spośród ryzykownych zachowań jest ujawnienie informacji osobistych. Mniej powszechnym, acz nadal najpoważniejszym zagrożeniem jest osobiste spotkanie z kimś poznanym online.

- Dzieci pochodzące z domów o niższym statusie społecznym są bardziej naraŜone na zagrożenia w Internecie. W przypadku chłopców stwierdzono wyższe prawdopodobieństwo napotkania (lub stwarzania) zagrożeń związanych z aktywnymi działaniami w sieci. Dziewczynki są bardziej zagrożone ryzykiem związanym z niepożądanymi treściami i kontaktami.

- Korzystanie z Internetu i poziom zagrożenia są ze sobą ściśle powiązane. W krajach Europy Północnej na ogół potwierdza się model „wysokie korzystanie, wysokie ryzyko”, w krajach Europy Południowej – model „niskie korzystanie, niskie ryzyko”, a w krajach Europy Wschodniej – model „nowe korzystanie, nowe ryzyko”.

Analiza korzystania z Internetu przez dzieci w różnym wieku wskazuje, że wzrasta ono z każdym rokiem wieku dziecka, osiągając plateau do 10-11 roku życia. W 2005 roku to plateau nie następowało przed 12-13 rokiem życia. Zaczynają zanikać obserwowane od wielu lat różnice w korzystaniu związane z płcią, natomiast nierówności wynikające z czynników socjoekonomicznych nadal utrzymują się w większości krajów. Większość badań, szczególnie badań nieakademickich, ma charakter ilościowy, i dostarcza przede wszystkim informacji o tym, jak często i w jaki sposób dzieci są aktywne w Internecie. Badania te nie pomagają jednak w zrozumieniu osobistych doświadczeń dzieci z Internetem i zwykle nie uwzględniają szerszej perspektywy społecznej.

Dotychczas przeprowadzone badania stanowią ważną bazę sprawdzonych empirycznie wyników dotyczących korzystania z Internetu przez dzieci - wraz z zainteresowaniami i rodzajami aktywności dzieci on-line. Mniej badań uwzględnia problematykę nauki, nabywania umiejętności, doświadczania frustracji, przyjmowanych strategii wyszukiwania, kreatywnej aktywności, zaangażowania obywatelskiego czy praktyki w zakresie radzenia sobie z ryzykiem i sposobów zapewniania bezpieczeństwa online. Nie jest możliwe wobec tego porównanie między poszczególnymi krajami europejskimi pod względem korzyści i możliwości związanych z dostępem dzieci do Internetu. Zbyt mało jest jeszcze rzetelnych wyników z tego obszaru badawczego.

Porównanie zagrożeń, na które narażone są dzieci korzystające z Internetu

- W całej Europie, pomimo znacznego zróżnicowania między poszczególnymi krajami, dostępne wyniki sugerują, że dla nastolatków korzystających z Internetu ranking napotykanych zagrożeń jest dość podobny w każdym kraju. Najbardziej powszechne ryzykowne zachowania w sieci to ujawnianie osobistych informacji i w następnej kolejności kontakt z treściami pornograficznymi. Następne miejsca zajmuje kontakt z treściami przesyconymi przemocą lub nienawiścią oraz zastraszanie (tzn. „cyberbullying”) i otrzymywanie niechcianych komentarzy o podtekście seksualnym. Wydaje się, że kontakty z osobami poznanymi w Internecie są najmniej powszechnym, choć zapewne najpoważniejszym zagrożeniem.

- W kilku krajach zaobserwowano, że około 15% -20% nastolatków on-line zgłaszało pewien stopień nękania, uczucia dyskomfortu lub poczucie zastraszenia płynącego z sieci. Daje to prawdopodobnie wskazanie odsetka nastolatków, dla których istnieje ryzyko pewnego stopnia zagrożenia.

- Pomimo że jest bardziej prawdopodobne, iż dzieci rodziców o wyższym statusie społecznym mają większy dostęp do Internetu niż dzieci rodziców gorzej sytuowanych, okazuje się, że dzieci z domów o niższym statusie społecznym są bardziej narażone na ryzyko on-line.

- Zaobserwowano zróżnicowanie ryzyka w zależności od płci; u chłopców stwierdzono wyższe prawdopodobieństwo napotkania (lub stworzenia) zagrożeń związanych z działaniem (aktywnością w sieci), a dziewczynki są bardziej zagrożone ryzykiem związanym z niepożądanymi treściami i kontaktami.

Podsumowując, wydaje się, że starsze nastolatki są w większym stopniu narażone na ryzyko on-line niż młodsze dzieci, chociaż kwestia, jak młodsze dzieci radzą sobie z ryzykiem w Internecie, pozostaje nadal niedostatecznie zbadana.

Badania zostały przygotowane przez dr Lucynę Kirwil, psycholog ze Szkoły Wyższej Psychologii Społecznej.

ostatnia zmiana: 2010-02-09

Udostępnij

« powrót

Komentarze

Reklama - Wykorzystajmy wspólnie nasz potencjał! • Kontakt • Patronat • Praca dla studentów •