Wyznaczanie trendów w nauce: Chiny uruchamiają pierwszą na świecie kwantową sieć komunikacyjną

Sieć nazwana tak jak miasto na wschodzie Chin, gdzie opracowana została technologia, ma być w pełni funkcjonalna pod koniec sierpnia 2017 r. Jinan jest węzłem kwantowej sieci łączącej Pekin z Szanghajem, ze względu na strategiczne położenie między tymi dwiema głównymi metropoliami Chin.

„Planujemy używać sieci do celów obronności, obsługi transakcji finansowych i innych, mając nadzieję na wdrożenie tego pilotażowego przedsięwzięcia, które – jeśli zakończy się sukcesem – będzie mogło znaleźć zastosowanie w całych Chinach i na całym świecie” – stwierdził Zhou Fei, zastępca dyrektora Instytutu Technologii Kwantowej w Jinan, w wywiadzie udzielonym brytyjskiemu »Financial Times«.

Po uruchomieniu sieci Chiny staną się pierwszym krajem na świecie, w którym wdrożono technologię kwantową na potrzeby rzeczywistych zastosowań komercyjnych. To podkreśla też rolę Chin jako kluczowego globalnego uczestnika wyścigu w rozwoju technologii opartych na regułach kwantowych, wraz z UE i Stanami Zjednoczonymi, które także rywalizują o pierwsze miejsce w tej dziedzinie.

Sieć, nazwana Quantum Key Distribution (QKD), jest bezpieczniejsza niż szeroko stosowane odpowiedniki komunikacji elektronicznej. W przeciwieństwie do konwencjonalnych łączy telefonicznych czy przewodowych, które mogą zostać naruszone bez wiedzy nadawcy lub odbiorcy, sieć QKD ostrzega użytkowników po obu stronach o każdej próbie włamania do systemu natychmiast po jej wystąpieniu. Wynika to z faktu, że włamanie od razu zmienia przekazywaną informację i zakłócenie staje niezwłocznie rozpoznawalne. Po pełnym wdrożeniu tej sieci, komunikacja chińska stanie się dla innych rządów wręcz niemożliwa do podsłuchania.

W sieci Jinan około 200 użytkowników z chińskiego sektora obrony, administracji, finansów i energetyki będzie w stanie wysyłać bezpiecznie wiadomości, mając pewność, że są one odczytywane tylko przez nich. Będzie to najdłuższa na świecie lądowa, kwantowa sieć komunikacyjna, rozciągająca się na odcinku ponad 2000 km.

W rozmowie z Financial Times, fizyk kwantowy, Tim Byrnes, pracujący w szanghajskim kampusie Uniwersytetu Nowojorskiego (NYU), zauważa: „Chiny dokonały ogromnych postępów w badaniach kwantowych (...). To niesamowite, jak szybko Chiny podjęły kwantowe projekty badawcze, które gdzie indziej byłby zbyt kosztowne (...). Komunikacja kwantowa przyjęła się w sektorze komercyjnym znacznie bardziej w Chinach niż w innych krajach, co oznacza, że prawdopodobnie wyprzedzą one Europę i USA w dziedzinie komunikacji kwantowej”.

Europa jest jednak także zdeterminowana, aby znaleźć się na pierwszej linii „kwantowej rewolucji”, która może okazać się jedną z decydujących determinant technologicznych dwudziestego pierwszego wieku. UE zainwestowała 550 milionów EUR w technologie kwantowe i zapewniła wsparcie polityczne badań naukowych w postaci dokumentu Quantum Manifesto z 2016 r.

Ostatnie osiągnięcie Chin (wraz z poprzednim, które już podniosło poprzeczkę w czerwcu 2017 r, kiedy satelita kwantowy – pierwszy taki na świecie – wysłał na Ziemię komunikat za pośrednictwem kwantowego kanału komunikacyjnego) wskazuje, że wyścig po laur kwantowego imperium świata nabiera tempa.