Wyjaśnienia naukowe zjawisk naturalnych

Badacze korzystający z dofinansowania UE dokonali przeglądu najnowszych propozycji metod przystępnego wyjaśniania obserwowalnych zjawisk mających podstawy naukowe.

Zjawisko naturalne to takie, które daje się zaobserwować za pomocą zmysłów i nie zostało stworzone przez człowieka. Ponadto nie można do niego dojść intuicyjnie ani drogą rozumowania. Klasyczne przykłady to tęcze i pioruny, a w świecie biologicznym psucie się owoców. Problemy pojawiają się, gdy zrozumienie zjawiska wymaga zrozumienia pewnych pojęć fizycznych, na przykład nieskończoności.

W ramach projektu IDEALIZATIONS (The epistemic role of scientific idealization) dokonano oceny krytycznej aktualnych poglądów z zakresu formułowania idei naukowych. Badacze zaproponowali też nowe podejście, wolne od niedociągnięć obecnych metod formułowania idei.

Stosując metodę wyjaśnienia przyczynowego, badacze z zespołu IDEALIZATIONS nawiązali do niedawnych prac Michaela Strevensa i Jamesa Woodwarda. Uwzględniono też argumentację Jamesa Ladymana i Stevena Frencha, według których wiedza obiektywna nie powinna być zmienna. Przyjmując za punkt wyjścia prace Davida Hilberta z zakresu matematyki i fizyki, niekiedy sprzed ponad stu lat, badacze opisali możliwości przekazywania obiektywnej wiedzy naukowej bez odwoływania się do przyczyn zjawisk.

W badaniach projektu IDEALIZATIONS zidentyfikowano niedostrzegane dotąd sprzeczności między podejściem przyczynowym a typowymi metodami formułowania idei w fizyce. W pracach podkreślono, że procedury formułowania idei są w tej dziedzinie powszechne. Analiza wskazuje, że warto się uważnie przyjrzeć wszechobecnym w fizyce procedurom formułowania idei. Badacze zasugerowali, że nowe pojęcie obiektywizmu naukowego pozwoliłoby przezwyciężyć niektóre ograniczenia sztywności strukturalnej.

Dyskusje i analizy w ramach projektu zaowocowały nowatorską koncepcją formułowania idei naukowych, która pozwala spełnić wymagania zarówno obiektywizmu, jak i zrozumienia. Jedną z możliwości jest kontrolowanie procesu formułowania idei, na przykład poprzez dowiedzenie, że odchylenia od oczekiwanych wyników są spowodowane błędem doświadczalnym.

Dyskusje i analizy w ramach projektu IDEALIZATIONS spotkały się z żywym zainteresowaniem wśród filozofów nauki. Na arenie międzynarodowej wyniki były prezentowane na ponad 20 odczytach i podczas prezentacji na konferencjach. Opublikowano artykuły w prestiżowych pismach naukowych, takich jak Synthese, History and Philosophy of Logic, Studies in the History and Philosophy of Modern Physics oraz HOPOS: The Journal of the International Society for the History of Philosophy of Science.

data ostatniej modyfikacji: 2016-03-09 10:05:15
Komentarze


Polityka Prywatności