Złożona sytuacja na chińskich granicach

China ma granicę lądową aż z 14 krajami. Społeczności zamieszkujące tereny przygraniczne są zarówno w Chinach, jak i na Zachodzie postrzegane jako ludy plemienne, zacofane lub dzikie.

Za cel finansowanego ze środków UE projektu NEIGHBOURING (Neighbouring China. Ancient crossroads, new connections, and the dynamics of Asian regionalism) przyjęto krytyczną refleksję nad takimi przekonaniami oraz przeciwstawienie tym postawom obrazu codziennych stosunków sąsiedzkich wzdłuż chińskich granic, osadzonych w wielowiekowych powiązaniach historycznych oraz wielokrotnie przerywanych i wznawianych kontaktach. Badacze zajęli się zastosowaniem metod etnograficznych do ukazania złożonych sieci powiązań charakteryzujących życie społeczności przygranicznych w kontekście nowego otwarcia Chin i wznowienia wymiany transgranicznej.

Wyniki pokazują, że wymiana ta w znacznej mierze odbywa się na konkretnych trasach górskich, które dla potrzeb badań nazwano szlakami. Inną koncepcją ujawnioną w toku prac jest tzw. "drugie życie rozwoju", czyli skutki uboczne (w znacznym stopniu niezamierzone) regionalnych inicjatyw rozwoju. Zastosowanie nowych narzędzi koncepcyjnych pozwoliło ujawnić dotychczas pomijane realia życia na pograniczu. Dzięki wysiłkom projektu NEIGHBOURING ukazano nieprawdziwość wielu obiegowych opinii na temat społeczności zamieszkujących odludne obszary przy granicach Chin, jednocześnie uzyskując nową wiedzę na temat współczesnego życia kosmopolitycznego w regionie.

Prace terenowe przeprowadzono w Chinach, Kirgistanie i Tadżykistanie w dwóch trzymiesięcznych fazach, dokonując oceny relacji transgranicznych i ich transformacji w ciągu ostatniej dekady. W dalszej fazie prac porównano dane terenowe z wynikami wcześniejszych badań dotyczących Nepalu. Wyniki zaprezentowano w postaci odczytów, artykułów badawczych i publikacji książkowej (w opracowaniu).