Szybki rozwój infrastruktury, wzrost urbanizacji i ekspansja sieci dystrybucji energii elektrycznej powodują zwiększanie się popytu na materiały do izolacji elektrycznej. Celuloza – odnawialny, nietoksyczny i łatwo dostępny materiał naturalny – jest stosowana w wielu wyrobach, od papieru po tekstylia. Jest też powszechnie wykorzystywana w elementach izolacji elektrycznej, na przykład w transformatorach. Technologie produkcji tych elementów są jednak czasochłonne i powolne.
NOVUM to projekt dofinansowany ze środków UE, którego celem jest znaczne udoskonalenie metod wytwarzania celulozy. Inicjatywa jest skierowana do przemysłu, a w jej ramach zostanie opracowana i przetestowana pilotażowa linia produkcyjna oparta na nowych technologiach umożliwiających szybką, opartą o projektowanie produkcję celulozowych komponentów izolacji elektrycznej. Założeniem jest także wytwarzanie różnego rodzaju elementów izolacji spełniających wymagania techniczne na nowej pilotażowej linii produkcyjnej.
Jak tłumaczą naukowcy, transformatory wykorzystujące takie materiały zwykle mają bardzo zindywidualizowaną konstrukcję, co wpływa także na budowę izolacji. Dla każdego komponentu izolacji konieczne jest wytworzenie osobnej formy metalowej. Efektem jest konieczność przetrzymywania setek, a nawet tysięcy form, a tym samym duże straty materiału.
Dlatego zdaniem uczonych konieczne jest udoskonalenie procesu produkcyjnego komponentów izolacji elektrycznej pod względem zużycia energii, wytwarzania odpadów, czasu trwania i automatyzacji. Najlepiej też, gdyby możliwe było ograniczenie stosowania form, w tym w szczególności metalowych.
Zespół chce zrewolucjonizować sposób projektowania i wytwarzania transformatorów oraz doprowadzić do automatyzacji linii produkcyjnych. W opublikowanym ostatnio
komunikacie prasowym badacze wyjaśniają, że pozwoli to na poprawę efektywnego gospodarowania zasobami, „w tym skrócenie czasu produkcji o 40%, zmniejszenie ilości odpadów o 60%, ograniczenie zużycia energii o 20% oraz obniżenie kosztów operacyjnych o 40%”.
W tym samym komunikacie uczestnicy projektu NOVUM (Pilot line based on novel manufacturing technologies for cellulose-based electrical insulation components) piszą o przestrzennym drukowaniu celulozowych materiałów o właściwościach termoplastycznych oraz formowaniu pianki i termoformowaniu włókien celulozowych. Technologie te będą rozwijane równolegle, wraz z materiałami celulozowymi, aby uzyskać optymalne połączenie dla linii pilotażowej. „Decyzja dotycząca koncepcji linii będzie oparta na wykonalności technicznej, a także na wymaganiach użytkowych oraz ocenie skutków ekonomicznych, społecznych i środowiskowych, w tym kwestiach dotyczących gospodarki o obiegu zamkniętym”.
Jak tłumaczy zespół, koncepcja będzie bazować na powielalnych technologiach, co powinno umożliwić upowszechnienie się materiałów celulozowych w przemyśle produkcyjnym i innych branżach.
Więcej informacji:
strona internetowa projektu NOVUM
poleca:
